Праваслаўная Хрыстаўздзвіжанская капліца пабудовы XIX стагоддзя – узор драўлянага дойлідства на Беларусі – захавалася ў аграгарадку Ленін Жыткавіцкага раёна. Праўда, аб’ект зараз знаходзіцца ў не вельмі добрым стане. Драўляныя канструкцыі пачалі разбурацца, патрабуецца тэрміновае ўмяшальніцтва спецыялістаў. Ці ёсць у капліцы шанец атрымаць другое жыццё?
Старшыня праўлення Беларускага добраахвотнага таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры Антон АСТАПОВІЧ дзеліцца планамі:
У свой час, дарэчы, на тэрыторыі сучаснай Беларусі расійскаму імператару Аляксандру II Вызваліцелю і ў гонар скасавання прыгону помнікаў было пастаўлена шмат. Але ў савецкі час многае было страчана, некаторыя помнікі наўмысна знішчаны, на вялікі жаль. Што да аб’екту ў Леніне, то стан цяпер такі, што многія месцічы з сумам думалі – каплічка ціха спарахнее. Аднак знайшліся людзі, не абыякавыя да гісторыі, культуры, архітэктуры роднага краю.
Энтузіясты спрабавалі дабіцца, каб аб’екту быў афіцыйна нададзены статус гісторыка-культурнай каштоўнасці.
Да таго ж, традыцыі беларускага драўлянага дойлідства, якія налічваюць не адзін век, вымагаюць ад рэстаўратараў менавіта такога – дакладнага, абачлівага, скрупулёзнага падыходу.
А вось што матывуе польскага бінесоўцу актыўна ўдзельнічаць у праектах у Леніне? Найперш, радавыя карані не адпускаюць.
Па словах кіраўніка мясцовай улады, рэстаўраваць, адраджаць падобныя аб’екты – насамрэч, не так і лёгка. Вельмі часта яны папросту не стаяць ні на якім балансе, не маюць патрэбных дакументаў. Усе гэта, дарэчы, можа зацягваць працэс аднаўлення.
Старадаўнія пабудовы – побач з сучаснымі
У Леніне, на хрысціянскіх могілках, захавалася не толькі гэтая адметная культавая пабудова. Узведзены таксама і сучасны праваслаўны храм. Недалёка знаходзяцца адзіныя на тэрыторыі Беларусі яўрэйскія могілкі, вядомыя яшчэ з XVI стагоддзя і дзе захаваліся драўляныя помнікі. Некаторыя – засталіся ўстаноўленымі, іншыя – собраны пад павець, каб засцерагчы іх ад ападкаў.
У Леніне таксама можна пабачыць старыя пабудовы канца XIX – пачатку XX стагоддзяў (зараз у іх месцяцца лясніцтва і праваслаўная царква). Усе гэтыя аб’екты ў сукупнасці і паасобку – добрая нагода, каб у Ленін прыязджала як мага больш турыстаў, у тым ліку – замежнікаў.
Іна ГАРМЕЛЬ,
ілюстрацыі з асабістай старонкі Антона Астаповіча ў FACEBOOK